سندروم دامپینگ

سندروم دامپینگ نوعی بیماری با مجموعه ای از علائم مختلف است که معمولاً در پی جراحی های لاغری بروز پیدا می کند و باعث درد شدید در معده و روده می شود. اگر می خواهید بدانید که دلیل به وجود آمدن این بیماری چیست؟ علائم آن به چه صورت است و یا چگونه می توان آن را درمان کرد خواندن این مقاله را از دست ندهید. در این مطلب صفر تا صد عارضه مورد نظر را بررسی خواهیم کرد.

سندروم دامپینگ چیست؟

سندروم دامپینگ یکی از عوارض شایع عمل جراحی معده است و افرادی که تمام یا بخشی از معده آن ها بنا به دلایل مختلف مانند بیماری سرطان و یا کاهش وزن طی جراحی برداشته می شود این عارضه جانبی را تجربه می کنند.

در حالت عادی غذا و مایعاتی که مصرف می کنیم برای مدتی در معده مانده و بعد از این که با اسید معده ترکیب شدند و تا حدودی ترکیبات شان تجزیه شد، وارد روده کوچک می شوند تا سایر عملیات هضم و جذب غذا انجام شود، اما در افراد مبتلا به این بیماری روال منظم برای هضم غذا وجود ندارد و غذا در عرض مدت زمان کوتاهی از معده وارد روده ی کوچک می شود. به همین دلیل مشکلات گوارشی مختلفی بعد از غذا خوردن شروع می شود.

علت بروز سندروم دامپینگ

از آن جایی که معده یکی از اصلی ترین اجزای سیستم گوارشی است بعد از برداشتن تمام یا بخشی از آن طی عمل های جراحی مشکلات بسیاری از جمله بروز عارضه سندروم دامپینگ برای فرد اتفاق می افتد و کنترل حرکت غذا در دستگاه گوارش سخت می شود، چرا که غذا به سرعت از معده به درون روده کوچک تخلیه می گردد.

علائم بروز سندروم دامپینگ

اکثر افراد مبتلا به بیماری مورد بحث علائم و نشانه هایی را از خود بروز می دهند که این علائم شامل درد و گرفتگی عضلات شکم و اسهال طی 10 الی 30 دقیقه بعد از خوردن غذا می باشد. علائم اولیه این عارضه عبارتند از:

• درد و گرفتگی عضلات شکمی
• حالت تهوع

• استفراغ
• احساس ناخوشایند پر بودن
• اسهال
• ضعف و سرگیجه
• تعریق
• سرخ شدن ناگهانی پوست بدن و صورت
• ضربان غیر طبیعی و نامنظم قلب

علائم ثانویه این عارضه نیز شامل موارد زیر می باشد:

• هیپوگلیسمی
• سرگیجه
• ضعف
• ضربان قلب نامنظم
• سرخ شدن

حدود ۷۵ درصد از بیماران مبتلا، علائم اولیه بیماری و ۲۵ درصد از آنها علائم ثانویه را دارند. در برخی بیماران هم، علائم اولیه و ثانویه با هم بروز پیدا می کنند.

روش های تشخیص سندروم دامپینگ

اگر پزشک فرد را مشکوک به بیماری مورد نظر بداند، سابقه پزشکی و جراحی های اخیر او را مورد بررسی قرار داده و درباره نشانه ها و علائم بیماری از وی سوالاتی می پرسد. بعد از آن برای تایید و تشخیص شدت بیماری آزمایش هایی که در ادامه بیان می کنیم را تجویز می کند:

آزمایش تخلیه معده

آزمایش تخلیه معده به تیم پزشکی این امکان را می دهد تا سرعت و روند هضم غذا در سیستم گوارشی بیمار را اندازه گیری کنند. برای این آزمایش فرد باید یک وعده غذایی کامل به همراه مقدار بسیار کمی مواد رادیو اکتیو را میل کند تا پزشکان بتوانند با دوربین های مخصوص سرعت عبور غذا را ببینند. اگر غذا به سرعت به روده کوچک برسد می تواند نشان دهنده ابتلا به بیماری باشد.

آزمایش گلوکز (قند)

سندروم دامپینگ می‌ تواند موجب هیپوگلیسمی یا افت قند خون شود و این آزمایش به پزشک کمک می‌کند تا ببیند چگونه بدن بیمار در برابر گلوکز واکنش نشان می‌ دهد. برای انجام این آزمایش، بیمار نوشیدنی شیرینی میل می کند و بعد از یک ساعت قند خون وی اندازه گیری می‌ شود.

آزمایش دستگاه رادیوگرافی با باریوم انما

برای انجام این آزمایش که در برخی موارد و به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد، بیمار یک نوشیدنی باریومی در مقابل دستگاه رادیوگرافی می نوشد. باریوم مایعی است که در دستگاه رادیوگرافی نشان داده می شود و به پزشکان این امکان را می دهد تا نحوه گوارش غذا درون دستگاه گوارش را مشاهده کنند.

گاستروسکوپی

طی این آزمایش، پزشک لوله ای کوچک و قابل انعطاف به همراه دوربین و چراغ (آندوسکوپ) را از راه دهان به درون بدن وارد کرده و سپس بخش های فوقانی سیستم گوارشی مانند مری، معده و دوازدهه را مشاهده می کند.

درمان سندروم دامپینگ چگونه است؟

تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی می تواند علائم سندروم دامپینگ را به حداقل رسانده و بسیار موثر باشد. در موارد جدی تر که این روش موثر نباشد لازم است بیمار از دارو و روش های پزشکی کمک بگیرد.

تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی

رعایت موارد زیر می تواند در کاهش یافتن این بیماری موثر باشد:

• به جای خوردن سه وعده کامل و بزرگ آن را به شش وعده کوچک تقسیم کنید.
• برای هضم بهتر غذا، آن ها را خوب بجوید.
• نیم ساعت قبل و بعد از غذا نوشیدنی میل نکنید.
• در طول شبانه روز حداقل 8 لیوان آب بنوشید.
• از غذاهایی با فیبر بالا مانند بلغور جو دوسر، نان گندم، لوبیا، عدس و سبزیجات استفاده کنید.
• مصرف خوراکی های شیرین مانند آبنبات، کیک، آبمیوه های مصنوعی و نوشابه را محدود یا به طور کلی حذف کنید.
• مصرف برنج سفید، ماکارونی سفید و نان سفید را به حداقل برسانید.
• ار نوشیدن الکل بپرهیزید.
• غذاهای پروتئین دار مانند گوشت گوسفند و ماهی را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
• لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف کرده و ببینید آیا علائمتان کاهش پیدا می کند یا خیر؟ لبنیات دارای میزان بسیاری لاکتوز طبیعی است.

مصرف دارو

در صورتی که تغییر سبک زندگی نتواند در کاهش علائم سندروم دامپینگ موثر باشد پزشک برای بیمار تزریق اکترئتید را تجویز می کند. این نوعی داروی ضد اسهال است که سرعت تخلیه غذا به درون روده کوچک را کاهش داده، از ترشح انسلین جلوگیری کرده و مانع کاهش قند خون می شود.

جراحی

آخرین روش درمان این سندروم عمل جراحی است که البته تجویز این روش هم حتماً باید توسط پزشک انجام شود. با انجام جراحی سرعت عبور غذا از معده کمتر شده و مدت زمان ماندگاری آن در معده بیشتر می شود.