لاپاراسکوپی

لاپاراسکوپی نوعی روش مدرن و پیشرفته از جراحی است که امروزه به جای روش های سنتی برای عمل های ناحیه شکم و لگن به کار می رود. این روش بسیار کم خطر و غیر تهاجمی بوده و فقط به ایجاد برش های کوچک روی شکم احتیاج دارد. در این مقاله قصد داریم به بررسی کلی این روش جراحی بپردازیم، پس برای آشنایی بیشتر با ما همراه باشید.

لاپاراسکوپی چیست؟

لاپاروسکوپی یک نوع روش جراحی جدید است که طی آن یک میله تلسکوپی باریک با یک دوربین در انتها که لاپاراسکوپ نامیده می شود، وارد بدن شده و با استفاده از آن می توان داخل بدن را مشاهده و بررسی کرد. در این روش به جای برش های 6 تا 12 اینچی که در روش های لاپاراتومی انجام می شود، از چهار برش نیم اینچی کمک می گیرند که یکی برای لاپاراسکوپ و بقیه برای ابزارهای جراحی است.

 این روش را جراحی سوراخ کلید نیز می نامند که نشان از برش های کوچک دارد.

چرا عمل لاپاراسکوپی انجام می شود؟

در بسیاری از موارد مشکلات شکمی را می توان با استفاده از روش های تصویربرداری مانند موارد زیر شناسایی کرد:

• سونوگرافی که یکی از روش های تصویربرداری است که در آن با کمک امواج صوتی که فرکانس بالا دارند می توان تصاویری از داخل بدن گرفت.
• اسکن MRI که با استفاده از آهن ربا و امواج رادیویی تصاویری از بدن ایجاد می کند.
• سی تی اسکن که با کمک اشعه های ایکس تصاویری از بدن تولید می کند.

زمانی که پزشک با مشاهده عکس های حاصل از این روش ها نتواند به مشکلات درونی بدن پی ببرد از روش لاپاراسکوپی استفاده می کند.

کاربرد لاپاراسکوپی

در حال حاضر از تکنیک مورد نظر برای تشخیص بسیاری از شرایط مختلف و علائم مشکوک مانند موارد زیر استفاده می شود:

• تورم دردناک آپاندیس
• کیست تخمدان
• حاملگی خارج رحمی
• ناباروری زنان
• بروز درد غیر تحمل در لگن و شکم
• فیبروم یا همان تومورهای سرطانی که در داخل و اطراف رحم رشد می کنند.
• آندومتریوز که در آن تکه های کوچکی از پوشش رحم در خارج از آن یافت می شود.

روش لاپاراسکوپی برای تشخیص انواع خاصی از سرطان ها هم به کار می رود. به این صورت که با استفاده از لاپاراسکوپ نمونه ای از بافت مشکوک را از بدن خارج کرده و جهت بررسی به آزمایشگاه ارسال می شود. این کار را نمونه برداری می نامند.

سرطان های قابل تشخیص با این روش عبارتند از:

• سرطان کبد
• سرطان پانکراس
• سرطان تخمدان
• سرطان کیسه صفرا
• سرطان مجرای صفراوی
• سرطان رحم

علاوه بر مواردی که عنوان کردیم، از روش مورد نظر برای درمان بیماری های مختلفی که در ادامه ذکر می کنیم هم استفاده می شود.

• حذف و خارج کردن آپاندیس ملتهب به خصوص در مواردی که خطر ترکیدن آن وجود دارد.
• خارج کردن کیسه صفرا که برای درمان سنگ کیسه صفرا انجام می شود.
• ترمیم زخم معده زمانی که با خونریزی همراه باشد.
• خارج کردن برخی از اندام های دچار شده به سرطان مانند تخمدان، پروستات و کبد
• درمان حاملگی خارج رحمی جهت خارج کردن جنین و پیشگیری از آسیب به لوله های رحم
• برداشتن رحم برای درمان سرطان رحم
• انجام جراحی های کاهش وزن مانند عمل اسلیو معده و بای پس معده

چگونگی انجام لاپاراسکوپی

معمولاً روش مورد نظر به صورت زیر انجام می شود:

• معمولاً به صورت سرپایی انجام شده و شما بعد از عمل می توانید به خانه برگردید.
• برای انجام آن از بیهوشی عمومی استفاده می شود و شما دردی احساس نمی کنید. ماده بیهوشی و مایعات از طریق یک سرم وریدی که به شما زده می شود، به بدن می رسد.
• در حین انجام عمل، پزشک شکاف هایی ریزی روی شکم ایجاد می کند و بعد لوله نازکی به نام کانولا وارد بدن می شود تا شکم را با گاز کربن دی اکسید متورم کند. زمانی که شکم با این گاز پر شد، پزشک بهتر و واضح تر می تواند اندام های داخل شکم را ببیند.
• بعد از تورم شکم، پزشک لاپاراسکوپ را وارد شکاف ها می کند و دوربین متصل به آن موجب می شود تا تصاویر اجزای داخلی شکم روی مانیتور نمایش داده شود.
• زمانی که مراحل انجام جراحی به پایان رسید، شکم را از گاز کربن دی اکسید خالی کرده و ابزار را خارج می کنند. سپس شکاف ها با بانداژ یا بخیه بسته می شوند.

ناراحتی های جراحی لاپاراسکوپی

 جراحی نامبرده معمولاً با کمترین خطر و بدون درد و ناراحتی انجام شده و بهبود می یابد چرا که فقط چند برش کوچک روی شکم ایجاد شده است. اگر بعد از جراحی با یکی از موارد زیر رو به رو شدید به پزشک خود مراجعه کنید.

• حالت تهوع و استفراغ
• سردرد و تب
• متورم شدن ناحیه جراحی
• خونریزی یا ترشح برش ها
• ناتوانی در ادرار کردن
• بروز دردهای شدید

نکات مهمی که باید بدانید

• ممکن است در ناحیه جراحی شده کمی احساس درد کنید که در این صورت پزشک برایتان داروهای مسکن تجویز می کند.
• اگر شکاف ها بخیه شوند طبق نظر پزشک بعد از یک الی دو هفته کشیده خواهند شد.
• گاهی اوقات ممکن است گاز دی اکسید کربن بعد از عمل موجب بروز درد در شانه ها شود. این درد بعد از چند روز از بین خواهد رفت.
• فشار گاز می تواند موجب تکرر ادرار شود که این موضوع با گذشت زمان برطرف می شود.
• پزشک تعیین می کند که از چه زمانی می توان خوردن و نوشیدن را شروع کرد.
• بعد از بهبودی کامل می توانید به خانه برگردید اما تا چند روز نمی توانید رانندگی کنید.

خطرات و عوارض جراحی لاپاراسکوپی

این روش جراحی اگر توسط پزشک ماهر و متخصص انجام شود، معمولاً خطر و عارضه خاصی ندارد. اما مانند همه عمل های جراحی ممکن است برخی عوارض جزئی رخ دهد. این عوارض به شرح زیر می باشند:

• احتمال ایجاد عفونت در ناحیه جراحی شده و یا شکاف ها
• اگر عمل به خوبی انجام نشود احتمال خونریزی داخل شکمی وجود دارد و ممکن است در محل عمل زخم هایی باقی بمانند.
• تاثیر داروهای بیهوشی در همه عمل ها از جمله روش مورد بحث ما مهم است و نباید آن را نادیده گرفت.